plastic

Plastic slecht voor mens, dier en milieu

Op de Filipijnen is een dode potvis aangespoeld. Het dier is waarschijnlijk overleden door plastic afval. In de maag van het dier werd veertig kilo plastic gevonden. Volgens natuurbeschermers gaat het om het ernstigste geval ooit van plasticvergiftiging bij een walvis. Dit meldt de Telegraaf.

Het land wordt door natuurbeschermingsorganisaties aangemerkt als een van de grootste oceaanvervuilers ter wereld. Dat zou komen omdat het land nog altijd plastic voor eenmalig gebruik propageert. Uit autopsie bleek dat het afval vooral bestond uit voedselverpakkingen en boodschappentassen.

Het Wereldnatuurfonds (WWF) zei in een reactie: ‘De gestrande potvis op de Filipijnen is het zoveelste voorbeeld dat plastic vervuiling dodelijk is voor het leven in de oceanen. Per jaar komt er 10 miljard kilo plastic in de zee terecht: we hebben nog geen idee hoe verstrekkend de gevolgen hiervan zullen zijn voor het functioneren van de oceaan en uiteindelijk voor onszelf. Er moeten bindende internationale afspraken komen om de plastic crisis te stoppen.’

Modemerken gaan kleding produceren van plastic afval

Claudia Sträter, Promiss, Expresso, Steps, Wehkamp en Oilily lanceren later deze maand een volledig gerecyclede herfst- en wintercollectie. De kleding is gemaakt in samenwerking met Waste2Wear, dat in totaal ruim twee miljoen plastic flessen in de collecties heeft verwerkt.

De collecties bestaan onder meer uit dames- en outdoorkleding, kinderjassen en tassen. In totaal gaat het om ruim honderdduizend items, die zijn gemaakt van RPET (gerecycled polyester). Dertig procent van dit plastic is afkomstig uit de oceaan en zeventig procent van vuilstortplaatsen.

De items zijn vanaf half augustus verkrijgbaar in Nederland en België. Volgend jaar wordt ook een kinderwagen van Joolz van gerecycled materiaal op de markt gebracht.

Waste2Wear wil de modesector – ‘een van de meest vervuilende industrieën ter wereld’ – laten zien dat er van plastic afval ook iets moois is te maken. “Om echt impact te maken, moeten we de handen ineenslaan met grote spelers én transparant zijn over het productieproces”, aldus ceo Monique Maissan.

McDonalds gaat stoppen met plastic rietjes

McDonald’s wil volgend jaar in alle Nederlandse vestigingen plastic rietjes bij dranken gaan vervangen. Wat de fastfoodketen ervoor in de plaats gaat gebruiken, is nog niet bekend. Dit meldt het AD.
De Nederlandse tak van McDonald’s kijkt op dit moment naar tests in andere landen, en wil vóór de jaarwisseling de knoop doorhakken. ‘Je kunt denken aan rietjes van papier, of helemaal geen rietje’, laat een woordvoerder weten. ‘Denk daarbij aan een tuutje zoals bij koffiebekers.’
In het Verenigd Koninkrijk en Ierland zijn ze er al wel uit. Daar introduceert McDonald’s in september papieren rietjes.

Rietjes komen vaak als zwerfvuil in de omgeving terecht en dragen bij aan de grote plastic vervuiling in zee. Vanuit de politiek groeit daarom de druk om met duurzame alternatieven te komen. Zo kondigden onder andere de Europese Commissie en de Britse regering een verbod op de wegwerpproducten aan.
Veel bedrijven zijn bezig plastic te weren om het milieu te ontlasten. Vorige week maakte de Zweedse woonwinkelketen Ikea bekend vanaf 2020 te stoppen met plastic wegwerpproducten zoals rietjes, bordjes, bekertjes en tasjes. De wil om te veranderen is ook ingegeven door de wens vanuit Brussel. Wetgeving om plastic wattenstaafjes, rietjes, bestek en bekertjes volledig van de markt te halen en te vervangen door milieuvriendelijker exemplaren, moet nog vóór de verkiezingen van mei volgend jaar zijn goedgekeurd, zo werd eind mei bekend.

Het weren van milieuvervuilende plastics kan alleen als de lidstaten en het Europees Parlement er voorrang aan geven, maar vice-Commissievoorzitter Frans Timmermans verwacht dat ze dat doen. ‘Van onze burgers is 87 procent bezorgd over de impact van plastic op onze leefomgeving. Het zit in lucht en water, in ons voedsel en ons lichaam. Dat aanpakken is nodig en urgent’, aldus Timmermans.

Staatssecretaris wil minder plastic flesjes

Om na vele jaren een doorbraak te forceren in de strijd tegen plasticsoep, komt staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Infrastructuur en Waterstaat) samen met het verpakkend bedrijfsleven, gemeenten en andere betrokken partijen met nieuwe doelen en maatregelen: 70 tot 90 procent minder plastic flesjes in het zwerfafval en 90 procent hergebruik van kleine flessen.

Bedrijfsleven en gemeenten zullen direct aan de slag gaan. Als onverhoopt de afgesproken doelen in het najaar van 2020 niet gehaald zouden zijn, zal per 1 januari 2021 statiegeld worden ingevoerd op plastic flesjes. Het zou dan gaan om 10 tot 15 cent voor plastic flessen tot 1 liter. Bij eventuele invoering worden kleine winkeliers ontlast. De voorbereiding van noodzakelijke wetgeving start nu.

Van Veldhoven: “Zwerfafval is slecht voor het milieu en slecht voor ons humeur. We kennen allemaal de beelden: de berm vol zwerfafval in Nederland, het strand vol flesjes op Bali, dieren vol plastic in de oceanen. Dat moet ophouden! Statiegeld helpt – dat weten we – dus de invoering van statiegeld op kleine flesjes zet ik in gang. Maar als een andere aanpak sneller hetzelfde resultaat boekt, is statiegeld niet nodig. Zolang we de plasticsoep maar aanpakken en we van oude flesjes, nieuwe flesjes maken.”

Zwerfafval bestaat uit meer dan alleen plastic flesjes. Van Veldhoven blijft daarom hameren op een brede aanpak van al het afval. Nog dit jaar verschijnt hiervoor de Landelijke Aanpak Zwerfafval. Het betrekken van de burger bij het schoonhouden van berm, plantsoen en park zal daarbij een speerpunt zijn. De staatssecretaris trekt ook hierin samen op met producenten (verantwoordelijk voor verduurzaming) en gemeenten, die bijvoorbeeld actie ondernemen op het gebied van handhaving, opruimen en het plaatsen van afvalbakken.

Op dit moment zijn te veel verpakkingen lastig opnieuw te gebruiken. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij producenten. Van Veldhoven wil hen stimuleren betere verpakkingen te gebruiken door producenten met moeilijk te recyclen verpakkingen meer te laten meebetalen aan het opruimen van ons afval. Fabrikanten die goed bezig zijn, betalen minder. Hierover gaan de staatssecretaris en het bedrijfsleven verder in gesprek. Hun gezamenlijke doel is dat 90 procent van de plastic flesjes opnieuw gebruikt kan worden.

Nederland verandert in volle vaart in een circulaire economie. Dat is hard nodig om klimaatverandering tegen te gaan. Van Veldhoven ontving op 15 januari jongstleden de plannen voor een duurzame, circulaire Nederlandse economie in 2050. De plannen gaan over de sectoren Biomassa & Voedsel, Bouw, Consumptiegoederen, Kunststoffen en Maakindustrie. Een kabinetsreactie op de plannen zal – als onderdeel van de uitwerking van de klimaatagenda – voor de zomer naar de Tweede Kamer worden gestuurd.

Strijd tegen plastic op Europees niveau

Plastic blijft zich maar ophopen tot ongekende hoogtes. Vanuit de Europese Unie komt daarom een plan maatregelen te nemen om hier iets aan te doen. Allereerst zal ervoor worden gezorgd dat meer dan 500 miljoen Europeanen beschikking krijgen van schoon tapwater. Hierdoor zullen mensen minder gebruik maken van plasticflessen. Daarnaast wil Brussel ervoor zorgen dat al het plastic recyclebaar is in 2030. Tot slot is men van plan de inzameling te bevorderen.

Vice Commissievoorzitter Frans Timmermans stelt dat wanneer er geen maatregelen worden getroffen, er in 2050 meer plastic dan vis in de oceaan zal zitten. Timmermans is van mening dat we niet meer ons water, ons voedsel en zelfs ons lichaam moeten vervuilen met plastic. De enige manier die ervoor kan zorgen dat we deze vervuiling tegengaan, is door meer plastic te gaan hergebruiken. Hier komt ook een betere inzameling bij kijken. Er wordt in slechts een jaar tijd in totaal 25 miljoen ton aan plastic geproduceerd in Europa en hiervan wordt nog geen 30 procent verzameld voor eventueel hergebruik.

De situatie is ernstig. Nu al bestaat 85 procent van al het strandafval uit plastic. Daarnaast is uit onderzoek gebleken dat in vrijwel alle magen van zeevogels plastic is te vinden.

Er moeten nog concrete voorstellen komen, maar Brussel wil bedrijven, overheden en consumenten motiveren om beter te hergebruiken. Dat advies zal uiteindelijk worden vertaald naar een aanpassing in de wetgeving. Zo zal in de toekomst op het etiket moeten worden aangegeven welke delen afbreekbaar zijn en welke niet. Daarnaast moet het gebruik van microplastics worden terug gedreven. Verder wordt er 100 miljoen euro beschikbaar gesteld voor ontwikkeling op het gebied van ‘slim plastic’. Dit extra bedrag komt nog bovenop de al eerder uitgetrokken 250 miljoen euro.